Van tijd tot tijd piept zij weer te voorschijn. De discussie: hadden we oorspronkelijk een burgerwacht-, politietaak of komen we voort uit een kerkelijke fundatie. Afgelopen vrijdag in de Sebastiaanskamer hadden een zestal broeders het er weer eens over.
In de ‘canon van Oirschot’ wordt onderbouwd dat het gilde verbonden was aan de kerkelijke fundatie van St. Sebastiaan. In die onderbouwing krijgt de bestuursvorm van destijds (middeleeuwen) geen aandacht. Nemen we dat wel mee, dan is er ook een andere kijk mogelijk.
Oirschot was ten tijde van het ontstaan van het gilde een heerlijkheid onder het gezag van de hertog van Brabant en van een leenman (= heer van Oirschot). Tussen 1455 tot 1672 komen de heren uit het geslacht “De Merodes’.
Een van die heren, Richard IV de Merode, schonk in 1587 of eerder een schuttershof aan het gilde. Bedenk hierbij dat, in ruil voor het beheren van land en het uitoefenen toegekende rechten, leenmannen hun leenheer hielpen met onder andere raad en als er oorlog was. Het waarom van deze schenking kan zijn gulheid, liefde (hij was immers zelf een van de broeders) voor het gilde of van praktische betekenis zijn: het gilde moest geoefend zijn in het hanteren van de boog om de orde te kunnen handhaven en om ingezet te kunnen worden in een oorlog. Kortom stel dat de schenking gezien moet worden in het kader van zijn verplichtingen naar zijn leenheer, de hertog van Brabant, dan zou de conclusie opgenomen in de canon van Oirschot geheel of gedeeltelijk een andere moeten zijn. Wie zal het zeggen.
